iklim
Fotoğraf: Einar Storsul

İklim Krizine Karşı Nordik Hareket

iklim
GIF: THE NEW YORK TIMES

Her geçen yıl daha da derinleşen iklim krizi karşısında sorumlu yöneticilere ve dünya halklarına büyük bir iş düşüyor. Bu süreçte, dünyanın her köşesinde yerel ölçekte uygulanması beklenen iklim eylem planları oldukça önem arz etmekte. Özellikle, iklim değişikliği ile mücadelenin odağında bulunması gereken karbon emisyonu yüksek büyük kentlerin vakit kaybetmeden harekete geçmesi gerekiyor.  Küresel karbon salımının ağırlıklı olarak; az sayıdaki, yüksek gelirli şehirlerde ve varsıl banliyölerde yoğunlaştığını görmek şaşırtıcı olmasa da Seul, Guangzhou, Şikago, Singapur gibi karbon ayak izi büyük kentler, Paris İklim Anlaşması’nda belirlenen hedefleri karşılamak konusunda hala oldukça yetersiz konumdalar. Yine de “sorunlu” kentlerin sayısı düşünüldüğünde, birkaç hükümet ve belediye başkanının olası iş birliğiyle dahi fosil yakıt kullanımının azaltılması ve sürdürülebilir yatırımların desteklenmesi gibi hedefler için ümit verici adımların atılabileceği öngörülüyor. İşte tam bu noktada, Nordik kentler tüm dünyaya ilham olacak, çözüm üreten uygulamalarla farkındalığı arttırmaya devam ediyor! 

Eko Güçler!

Danimarka, İsveç, Norveç, Finlandiya ve İzlanda’nın yer aldığı Nordik ülkeler grubu iklim eyleminin ön saflarında yer alıyor. Aşağıdaki görselde de görülebileceği gibi tüm Nordik başkentleri “karbon nötr” olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Kopenhag ise bu hedefi 2025 yılında gerçekleştirerek bir ilke imza atacak ve dünyanın ilk carbon-neutral şehri ünvanını gururla taşımaya başlayacak. Gerçekten de net sıfır emisyona ulaşabilmek büyük bir çaba, etkili politika ve eyleme bağlılık gerektiriyor. İklim krizi konusunda ortak çıkar ve perspektife sahip olan Nordik ülkeler her daim birlikte hareket ederek bu alanda dünyadaki en tutarlı politikaları izleyen siyasal aktörler olarak göze çarpıyorlar. Ocak 2019’da Helsinki’de bir araya gelen 5 Nordik ülkesinin başbakanlarının karbon nötr bir gelecek yaratma konusundaki deklarasyonları da bu tutuma bir örnek olarak gösterilebilir. 

iklim
Nordik ülkelerin karbon nötr bir gelecek oluşturma vizyonlarını detaylandıran görsel. “Learning from Nordic Cities on Climate Action” isimli makaleden alınmıştır.

Yıllardır rüzgâr enerjisine büyük bir yatırım yapan Danimarka 2015 yılında tüm elektrik ihtiyacının %56’sını yenilenebilir kaynaklardan sağlamıştı. Bu oranın %42’sini yalnızca rüzgâr enerjisinden elde eden Danimarka, bu alanda bir dünya rekoruna da imza atmıştı.  

Kopenhag Örneği

iklim
Kopenhag’ın en popüler ulaşım aracı, bisikletler. Photo : ANTON NOVODEREZHKIN/TASS

Kopenhag nüfusunun %49’ı günlük ulaşımlarının tamamını bisiklet üstünde gerçekleştiriyor. Son 10 yılda Kopenhag’ın bisiklet alt yapısını güçlendirebilmek için 100 milyon Euro’nun üzerinde yatırım yapan Kopenhag Belediyesi, bu bütçeyle 435 km’lik bisiklet yolunu tamamlayarak özellikle bisikletliler için tasarlanmış köprü ve caddeleri de halkın kullanımına açtı. Bisiklet kullanıcıları için oldukça keyifli deneyimler sunan The Inner Tube, The Circle Bridge ve Inderhavnen Bridge de bu alanlar arasında yer alıyor. Trafik yoğunluğu azaltarak karbon emisyonunu düşüren bisiklet kullanımı hem şehir havasının temizlenmesine yardımcı oluyor hem de Kopenhaglıların sağlığına olumlu katkı sunuyor.  

Kopenhag’ın bölgesel ısıtma sistemi, şehrin%97’sine temiz, güvenilir ve uygun fiyatlı ısıtma sağlayan dünyanın en büyük, en eski ve en başarılı sistemlerinden biridir. Beş Belediye Başkanı tarafından 1984 yılında kurulan sistem, termodinamik kanunları gereği elektrik üretiminde yan ürün olarak ortaya çıkan ve normalde denize salınan atık ısıyı basitçe toplar ve borulardan insanların evlerine geri gönderir. Sistem, hane halkı faturalarını yıllık 1.400 Euro azaltmaktadır ve Kopenhag bölgesinde her yıl 203.000 ton petrolün kullanımına eşdeğer 665.000 ton CO2 tasarrufu sağlamaktadır. 

Tüm insanlığa türlü dertler ve dersler veren 2020 yılını takvimden bir yaprak koparır gibi geçmişte bırakmaya yaklaştığımız bu dönemde, 2021 ve sonrasında daha çok kentin sürdürülebilir uygulamalara geçiş yapmasını diliyor ve 2025 vizyonunda başarıya ulaşmasını istediğim Kopenhag’ın tüm dünyaya örnek olmasını istiyorum.  

Godt klaret!

KAYNAKLAR: 

Copenhagen to be the world’s first carbon neutral city. (n.d.). https://c40-production-images.s3.amazonaws.com/other_uploads/images/2397_Copenhagen_to_be_the_world%E2%80%99s_first_carbon_neutral_city.original.pdf?1570589012 

Copenhagen. (n.d.). CNCA. https://carbonneutralcities.org/cities/copenhagen/ 

Net Sıfır Emisyon NE Anlama Geliyor? Konu hakkında en sık sorulan 6 soru ve yanıtları. (2019, November 6). TheCityFix Turkiye.  

(n.d.). Simple search. https://norden.diva-portal.org/smash/get/diva2:1148260/FULLTEXT01.pdf 

These are the cities with the biggest carbon footprints. (n.d.). World Economic Forum. https://www.weforum.org/agenda/2018/07/these-are-the-cities-with-the-biggest-carbon-footprints/ 

Learning from Nordic Cities on Climate Action. (n.d.).  

https://www.cell.com/one-earth/pdf/S2590-3322(20)30049-X.pdf

3 comments
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir