Finlandiya: Eğitim Başarısının Sırrı Ne?

Finlandiya: Eğitim nasıl bu kadar başarılı? Anahtar noktası ne? Dünya Fin eğitim sisteminden nasıl dersler alabilir? Yazımızda detayını bulabilirsiniz.

Finlandiya: Eğitim sistemi ile ünlenen bir kuzey ülkesi. İnternet’te dolaşırken Finlandiya’nın eğitim sistemi başarısı hakkında birtakım haberler duymuş olabilirsiniz. PITA (Programme for International Student Assessment) programı tarafından ortalamın üstünde bir eğitim seçilen ve tepelerde taşınan bu başarının sırrı ne? Gelin inceleyelim.

1) Az Ödev

test çözen çocuk

OECD araştırmasına göre çocuklar ortalama evde günün 1.5 saatini derslere çalışarak geçiriyor. Ayrıca özel öğretmenleri de yok. Buna rağmen notlar ve yoğun temponun getireceği stresi yaşamadıkları için vakitlerini rahatça geçirebiliyorlar. Öğrenmek için eğitim alıyor ve bunu öğreniyorlar.

2) Finlandiya: Eğitim Sisteminde Rahat Bir Atmosfer

rahat sınıflar
Source: World Bank

Önemli olan öğrencinin kendisini rahat hissetmesinden geçiyor. Genellikle günde birkaç ders gören öğrenciler daha çok ara vakite sahip oluyorlar. Bunu da esnemek, rahatlamak, hava almak, yemek yemek ve sosyalleşmek için kullanıyorlar.

3) Aynı Öğretmenlerden Düzenli Talimatlar

bireysel danışmanlık yapan öğretmen

Fin okullarında sık sık öğretmen değişimi görmezsiniz. Genellikle bir çocuğa bir öğretmen 6 yıla kadar eşlik edebilir, çocuğun kişiliğini bilecek kadar iletişimde olur ve gerektiğinde ona mentörlük ederek hedeflerine erişmesini sağlarlar. Tabii bu esnada öğretmen-öğrenci arasındaki bağ da kuvvetlenir ve karşılıklı sevgi/saygı sağlanmış olur.

4) Geç Uyanma, Daha az Stresli Okul Günleri

Fin okulları genellikle 9-9:45 gibi başlar. Bu okullar öğle vakti 2-2:45 gibi de sona erer. Bu sürecin amacı, öğrenciyi sabah 6-7 gibi kaldırıp eğitime koymak yerine daha verimli olmaları için daha geç kaldırıp, ders saatlerini buna göre düzenleyerek günün ortasında erkenden bırakmalarına olanak sağlıyor.

5) Üniversite Sonrası Profesyonel Opsiyonlar Sunmak

Finlandiya: Eğitim sonrası kariyer kolaylığı

Normal düzen öğrencileri Üniversiteye gelene kadar 12 yıllık standart eğitime zorlar. Finler bu sorunu çözmek adına farklı klasmanlar yaratmış. Finlandiya: Eğitim Sisteminde “Üst Ortaokul” adında bir okul vardır. Bu okul da normal okul gibi öğrencileri kariyere hazırlar ve öğrenciler 3 yıllık eğitim sonrası Matrikülasyon Testi adı verilen bir teste tabii tutulur ve bu test gördükleri 3 senelik eğitime yönelik sorulardan oluşur. Öğrenciler ayrıca 3 yıllık “mesleki eğitim” seçeneğine başvurabilir, bu eğitim sonunda isterlerse Matrikülasyon Testine de girebilirler. Bu üç seçenek de öğrencilere kariyer imkanı açar, pek çok eğitim sistemindeki gibi “daha değersiz bir eğitim” statüsü yoktur. Her kurum eşit imkanlar sunar, sadece ilgi alanları farklıdır ve bu öğrenci velilerinin istediğine göre seçebileceği bir opsiyondur.

6) Finlandiya: Eğitim Sisteminde Eğitime Geç Başlama

Finlandiya: Eğitim, eğitime geç başlama

Öğrenciler okula 7 yaşında başlar. Anaokulu tarzı bir eğitim yerine aile içinde öğrenmesinin daha mantıklı olduğu düşünülür. 9 yıllık bir eğitim zorunludur, ancak daha sonrasında 16 yaşına gelen çocuk istediğini yapmakta özgürdür.

7) Öncelikli Eğitim

Finlandiya: Eğitim sisteminde önceliklere sahiptir. Bu koşullara dayanarak eğitim verilmektedir. Koşullar:

  1. Eğitim sosyal eşitsizliği dengelemek için bir araç olmalıdır.
  2. Her öğrenci ücretsiz okul yemeğine erişebilmelidir.
  3. Sağlık Hizmetlerine kolaylıkla erişebilmelidir.
  4. Öğrenciler için psikolojik danışmanlık olmalıdır.
  5. Öğrencilere bireysel destek verilmelidir.

8) Rekabet değil, birlikte

Ünlü Fin yazarın bu konuda yazdığı kitabından bir cümleye göz atalım.

“Fince’de ‘hesap verme’ kelimesinin bir karşılığı yoktur. Hesap verme, kişinin sorumlulukları çıkarıldığında ortaya çıkan bir şeydir.” – Pasi Sahlberg

Bütün öğretmenler işe başlamadan önce master programı yapmak zorundadır. Öğretmenlik programı ülkede en saygı duyulan ve özgün eğitim programlarından biridir. Bir öğretmenin performansı onun ne kadar iyi olduğunu gösterir ve yapamıyorsa bu kendi düzeltmesi gereken bir sorundur. 

9) Finlandiya: Eğitim Sisteminde Standart Testler Yok

Standart testler, yuvarlakları doldurmak, öğrenciye bilgi katmaktan çok testi geçme çabasına ağırlık vermesini sağlar. Bu noktada öğrencilere sunduğunuz şey rekabet, stres, kısa dönem ezberleme ve bilmediğine biliyormuş gibi bir cevap vermekten başka bir şey değil. Fin eğitim sisteminde bir sınav vardır, Matrikülasyon Sınavı, ve bu sınav opsiyoneldir. Dileyen öğrenciler girebilir. Öğrencinin performansı, öğretmeninin onun hakkında verdiği geri bildirimler ile belirlenir ve Eğitim Bakanlığı’na gönderilir.


Bu yazımızda sizlere Fin eğitim sisteminde başarı getiren sistemden bahsettik. Peki bu sistem neden global olarak uygulanmıyor? Neden bu noktaların tam tersine yönelik bir çalışma var? Düşünceleri yorumlarda belirtebilir, bir önceki yazımız olan “İklim Krizine Karşı Nordik Hareket” yazısını okuyabilirsiniz. Hepinize keyifli günler dilerim.

1 comment
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir