Risalamande çok geleneksel ve kolay bir Danimarka Tatlısı. Bu Nordik tarif, içerisinde 16. yüzyıldan kalma geleneksel bir oyunu da barındırıyor.
Risalamande olarak da bilinen Danimarka Sütlacı, sütlü ve hafif olmasıyla da oldukça sevilen bir tatlı. Evet bildiğimiz Sütlaç 🙂 Yani sütlacın modern yorumu diyebiliriz. Fakat bu tatlının geçmişi o kadar da yeni değil. Ne kadar modern sütlaç desek de, 16. yüzyıla kadar uzanan bir tarihi var.
Bu tatlı her 24 Aralık’taki Noel yemeğinden sonra servis edilir ve tipik olarak minik bir Noel ödülü içeren oyuna çevrilir. Oyunda bütün bir bademi bulana küçük bir ödül verilir.
Geleneksel Risalamande
Risalamande, Noel arifesinde akşam yemeğinden hemen sonra Noel tatlısı olarak servis edilir. Tipik Danimarka Noel Arifesi yemeği, haşlanmış ve sırlanmış patates, kızarmış kırmızı lahana ve kahverengi sos ile servis edilen kavrulmuş domuz eti veya ördek ve Risalamande Tatlısı’dır.
Risalamande’nin bu tarifi, yapabileceğiniz en ünlü ve geleneksel Danimarka Noel tatlısının birebir aynısıdır. Risalamande, vanilya, badem ve krem şantili bir sütlaç olup, genellikle sıcak vişne sosuyla birlikte servis edilir. Risalamande kelimesi, doğrudan çevrilmiş bademli pilav anlamına gelen Fransızca Riz à l’amande kelimesinden gelir. Kelime birçok farklı şekilde yazılıyor; Ris a la mande, Ris à l’amande ve Ris ala mande gibi.
Mandelgaven (Badem Oyunu)
Mandelgaven yani Badem Oyunu, bazı İskandinav ülkelerinde Noel için servis edilen sütlaç içine 1 adet bütün bademi (doğranmamış) bulan kişiye geleneksel olarak verilen küçük bir hediyedir. Birçok aile ve özellikle çocuklu aileler için ortak bir İskandinav geleneğidir. Danimarka’da bu gelenek 16. yüzyıldan beri bilinmektedir.
Risalamande’de çok sayıda doğranmış badem bulunur. Tatlıyı yapan kişinin 1 adet bademi doğramadan bırakması ise oyunu başlatır. Bu fazladan bütün badem Risalamande’ye karıştırılır. Bademin tamamı tatlıda gizlenir. Badem kasenin dibindeyse, insanlar normalde badem bulup bu ödülü kazanana kadar yemeye devam ederler, ama bu sadece oyunun komik bir parçası.
Tatlı servis edildiğinde bütün bademi bulan kişi ödülü kazanır. Ödül genellikle yaklaşık 15-20 dolar değerinde küçük bir hediyedir (bize göre büyük 🙂 ).
Risalamande Nasıl Yapılır?
- Hazırlama süresi: 15 dakika
- Pişirme Süresi: 35 dakika
- Toplam: 50 dakika
- Tür: Tatlı
- Miktar: 6 kişilik
- Kalori: 315 kcal
- Zorluk Derecesi: Kolay
Hazırsanız başlayalım!
Malzemeler
Sütlaç için:
- 1 su bardağı pirinç
- Yaklaşık 220 ml su bardağı su (1 tam su bardağı + çeyrek su bardağı su)
- 4 su bardağı süt
- 2 çay kaşığı vanilya (İsteğe bağlı)
- 2 yemek kaşığı şeker
- Yarım çay kaşığı tuz
Risalamande için:
- 150 gram doğranmış badem içi
- 2 su bardağı krem şanti
Not: Krem şantiniz yoksa, 2 su bardağı krema ve 4 yemek kaşığı pudra şekerini elektirikli bir çırpıcı ile çırparak kendi krem şantinizi hazırlayabilirsiniz.
Vişne Sosu için:
- 15-20 adet dondurulmuş vişne
- 2 yemek kaşığı şeker
- 1 su bardağı su
- 4 çay kaşığı mısır nişastası
- 4 çay kaşığı limon suyu
Hazırlanışı
Sütlaç için:
- Orta boy bir tencerede pirinci ve suyu karıştırıp orta ateşte koyun. Su kaynamaya başladığında 2 dakika boyunca karıştırın.
- Ardından sütü ekleyin ve tekrar kaynayana kadar karıştırın.
- Kaynadıktan sonra vanilya, şeker ve tuzu ekleyin ve karıştırın.
- Altını kısın ve ara sıra karıştırarak pirinç tüm suyu emene ve yumuşak olana kadar yaklaşık 30 dakika pişirin. Pirinç tencerede yanma eğilimindedir, bu nedenle düzenli olarak karıştırmayı unutmayın.
- Süre sonunda sütlacı ocaktan alın, doğranmış bademleri karıştırın.
- Sütlaç artık hazır. Risalamande’yi yapmadan önce sütlacı buzdolabında soğumaya bırakın.
Risalamande için:
- Bademleri kabaca doğrayın ve soğutmuş olduğunuz sütlaca karıştırın.
- Krem şantinizi de bu karışıma ekleyin ve yavaşça karıştırın.
- Risalamande artık tamamlandı. Servis edene kadar buzdolabında bekletin.
Not: Geleneksel Danimarka Badem Oyunu’nu (Mandelgaven) oynamak istiyorsanız, Risalamande’de doğranmış bademleri eklerken, içerisine 1 adet bütün badem bırakın. Yani sadece 1 tanesini doğramayın. Bu bütün bademi bulan ödülü kazanır.
Vişne Sosu için:
- Küçük bir tavada donmuş vişneleri, şekeri ve suyu karıştırın.
- Ayrı bir küçük kapta mısır nişastasını limon suyunda çözün.
- Vişneler kaynamaya başlayınca mısır nişastası karışımını ilave ederek, sos biraz koyulaşana kadar yaklaşık 3-5 dakika pişirin.
Not: Sosu daha koyu isterseniz nişastayı biraz daha artırabilirsiniz.
Servis
- Her servis bardağına birkaç yemek kaşığı Risalamande koyun. Üzerine kiraz sosu gezdirin. Burada önemli olan buzdolabında beklemiş soğuk Risalamande’ye, vişne sosunu sıcak eklemelisiniz.
Not: Dilerseniz güzel bir sunum için en üste bir yaprak nane koyabilirsiniz. Ya da birkaç adet doğranmış badem serpebilirsiniz.
God appetit !
İzleyerek daha kolay yapabilirim diyenler için Lavender & Macarons‘un YouTube videosu:
