Dugnad, Norveç kültürünü ve Norveçlileri anlatan en iyi kelime. Norveç’in neden Dünya’nın en huzurlu ülkelerinden biri olduğunu da açıklıyor.
Herhangi bir nedenle Norveç kültürünü ve toplumunu yalnızca tek bir sözcükle tanımlamaya zorlandıysanız, Dugnad aslında oldukça iyi bir cevap olacaktır. Özünde, Dugnad Norveç’te güçlü bir toplumsal çalışma normudur. Yüzyıllar öncesine kadar dayanıyor ve büyük olasılıkla ülkeyi bugün olduğu ve temsil ettiği şeye göre şekillendirmede önemli bir rol oynamıştır.
Peki Norveç’in dünyanın birçok ülkesine göre COVID-19 sürecini daha iyi yönetmesinin ardındaki sebebi merak etmiş miydiniz? İşte eşsiz Norveç geleneği Dugnad hakkında bilmeniz gereken her şey burada.
Dugnad Tam Olarak Nedir?
Norveç Ansiklopedisi Mağazası Norske Leksikon’a göre, Dugnad “birlikte yapılan gönüllü, ücretsiz iş” olarak tanımlanıyor. Kesinlikle yanlış olmasa da, konsept bundan çok daha fazlasını bünyesinde barındırıyor.
Dugnad, tek bir cümleyle açıklaması veya tercüme etmesi kolay bir kelime değil. Tıpkı Danimarka‘da bir kültür olan Hygge gibi… Dugnad, “yardım” anlamına gelen eski bir İskandinav kelimesinden gelir.
Norveçliler için Dugnad, içinde yaşadıkları toplulukların gelişimine katkıda bulunma isteklerini özetliyor. Normalde Dugnad, dışarıda yapılan işleri içerir ve çoğunlukla el işçiliğini içerir. Norveçlilerin çoğu Dugnad’ı görevleri olarak görüyor ve katılım onlara yardıma ihtiyaçları olduğunda yerel topluluklarını arama hakkını veriyor.
İnsanları bir araya çağırırken ve mümkün olan yerlerde herkesi yardım etmeye teşvik ederken, “Dugnadsånd” kelimesi sıklıkla kullanılır. Bu ”Dugnad Ruhu” anlamına gelir ve topluluk için ayağa kalkma ve kendinden daha fazla kazanan işe katılma istekliliğini tanımlar.
Bir Dugnad düzenlenirken tüm topluluk katılır. Bu, yaşın, cinsiyetin, dinin ve sosyal konumun daha büyük bir iyilik için bir kenara bırakıldığı büyük bir sosyal eşitliktir. Her insan elinden gelenin en iyisini yapmak için elinden geleni yapar.
Dugnad günleri genellikle mevsimler değiştiğinde gerçekleşir. Sonbaharın sonunda, kamu binalarını ve tesislerini kışa hazırlamak için gün harcanır. İlkbahara hazırlanmak keyifli bir zamandır, çünkü halka açık parklar ve bahçeler, yaz boyunca devam edecek güzel çiçek gösterilerine hazırdır. Yeniden sonbahara hazırlanmak, bahçelerde veya parklarda çalışmayı gerektirir. Binalar üzerindeki onarım çalışmaları, Norveç’te bazen yaşanan şiddetli hava koşullarına dayanacak şekilde uygun olmalarını sağlar.
İlkbaharda Dugnad günü düzenlemenin bir nedeni de 17 Mayıs kutlamalarına hazırlanmaktır. Bu, Norveç’in Ulusal Günü. 1814’te Norveç Anayasası’nın imzalanmasının yıldönümünü işaret ediyor (Norveç’in tamamen bağımsız olabilmesi için 1905’e kadar beklemesi gerekmesine rağmen).
17 Mayıs’ta ülke çapında geçit törenleri yapılır ve ulusal bayrak hemen hemen her yerde dalgalanır. Bu büyük bir ulusal parti ve Norveç’in her yıl hazır olması gerekiyor.
Dugnad’ın Arkasındaki Tarih
Bir gelenek olarak Dugnad, Vikingler çağına kadar uzanır. Vikingler denizcilerdi ve gemileri genellikle kuzey Avrupa’daki kıyı topluluklarında korku uyandırırdı.
Bir gemi eve döndüğünde, topluluk onu sudan çıkarıp kıyıya çıkarmak için bir araya gelirdi. Daha sonra bir sonraki yolculuk için onarılabilir ve yeniden takılabilir hale getirirlerdi. Çocuklardan yaşlılara kadar herkes dahil olurdu. Her insanın oynayacağı bir rol vardı.
Gemilerin sahile taşınması, Viking topluluğunun nasıl birlikte çalıştığının sadece bir örneğidir. Vikinglerin tören ve ziyafet için kullandıkları büyük salonlar gibi evler de topluluk çabalarıyla inşa edilirdi. Her başarılı topluluk çabası bir ziyafetle sona ererdi. Bu, bugün devam eden geleneğin bir parçasıdır!
Gelenek, sonraki yüzyıllar boyunca devam etti. Çiftçi toplulukları zorlu kışlara hazırlanmak zorundaydı ve bunu birlikte çalışarak yaptılar. Tüm topluluk yardım ettiyse, herkesin zorlu kış aylarında hayatta kalma şansı daha yüksek olurdu. Modern Norveç, ulusal ruhun içinde yer alan bu geleneği sürdürmüştür.
21. Yüzyılda Dugnad
Topluluk önderliğindeki eylem geleneği günümüze kadar devam etmiştir. Her topluluk veya mahalle, alanı iyileştirecek çalışmaları gerçekleştirmek için bir araya geliyor. Okullar, kütüphaneler ve spor tesisleri gibi ortak binalar boyanıyor, onarılıyor ve hatta yeniden inşa ediliyor. Parklar ve bahçeler temizleniyor, ekiliyor ve biçiliyor.
Bazen bir oyun alanı etrafındaki çitleri değiştirmek veya bir macera oyun alanı inşa etmek gibi büyük işler de yapılıyor. Dugnad günleri genellikle topluluk liderleri tarafından istenen bir hedefe ulaşmak için birleşik bir çabanın gerekli olduğunu gördüklerinde çağrılır. Projenin herkese fayda sağlayacağını bildikleri için çoğu insan isteyerek olumlu yanıt verir.
Dugnadları genellikle bir kutlama izler. Bu bir barbekü, parti veya bir masaya serilen birkaç içecek olabilir. Norveç toplumunda Dugnad nasıl önemliyse, sonraki kutlama da öyle!
Artık Bağış Toplama Faaliyetlerini de İçeriyor
Son yıllarda yeni bir Dugnad türü ortaya çıktı. Spor takımları, okullar, yürüyüş grupları, izciler ve diğer gönüllü dernekler genellikle para toplamaya ihtiyaç duyar. Bu, saha gezilerine gitmek veya sadece günlük faaliyetlerini finanse etmek için yapılır. Norveç’in eşitlikçi ideallerinden ötürü, velilerden veya katılımcılardan ödemeyi kendi ceplerinden yapmalarının beklenmesi adil görülmemektedir.
Bunun yerine, bağış toplama Dugnadları düzenlenir. Temelde, spor takımları ve okullar tuvalet kağıdı, tebrik kartları, ateş yakıcılar, çoraplar, kurabiyeler ve daha fazlası gibi ev ürünlerini satıyorlar. Ürünler arkadaşlara, komşulara ve ailelere satılıyor.
Dugnadsånd, Norveç’in mahallelerinin, köylerinin ve kasabalarının temiz, düzenli tutulması ve halkın kendi toplumlarına koyduğu sıkı çalışmanın bir kredisi olduğu anlamına gelir. Bu ruhun biraz daha fazlası, şüphesiz dünyayı daha iyi bir yer yapacaktır. Daha az “önce ben”, daha çok “önce hepimiz” diyebilmek için…
Norveç “Dugnadsånd” İle COVID-19 Krizini Birçok Ülkeden Daha İyi Yönetti
12 Mart 2020’de Norveç Başbakanı Erna Solberg, COVID-19’un yayılmasını yenmek için ulusal bir Dugnad çağrısında bulundu. Norveçlilerin çoğu muhteşem yanıt verdi ve ulusal, birleşik bir çabaya ihtiyaç olduğunu kabul etti.
Norveçliler, damarlarında dolaşan Dugnad ruhuyla (Dugnadsånd), kamu yararı için birlikte çalışmakta yanlış bir şey görmediler. Norveç toplumu, diğer birçok Avrupa ülkesine benzer şekilde kapandı. Hayat zordu, ancak Norveç halkı inancını korudu ve sonuç tatmin ediciydi. Mayıs ayına gelindiğinde hayat bir tür normale dönmeye başlamıştı. Norveç toplumunun ve ekonomisinin kademeli olarak açılması, COVID-19 kontrolünü çok fazla sıkıştırmadan mümkün oldu. Tek bir sözün bütün bir ulusu böyle bir araya getirmesi övgüye değer değil mi?
Dugnad Hakkında Eğlenceli Gerçekler
- Bir dugnad projesini tamamladıktan sonra kutlamak zorunludur. Büyük bir parti için iyi bir sebep.
- Dugnad ruhunun Norveçlileri dünyadaki en mutlu insanlardan biri yapmada bir rol oynaması pek olası değil.
- Hatta cehennemde Dugnad günleri bile var! Bunun nedeni, Norveç’in Cehennem (Hell) adında bir köyü olmasıdır.
- Dugnad’ın sesi, 2020 baharının sonundaki tecrit sırasında Oslo’nun boş şehri olarak tanımlandı.
- Norveçlilerin bir Dugnad projesine dahil olduklarında bol miktarda kahve içtikleri biliniyor. Norveçliler büyük kahve severler.
- Norveç’te bulunduğunuz süreçte bir Dugnad çağrısına olumsuz yanıt vererek katılmayan olmak istemezsiniz. Zira katılımcı olmayanlar ortak hedefe katkıda bulunmadan faydaları elde edebilecekleri için bu hoş karşılanmaz.
- 2004 yılında, Dugnad Norveç’te “yılın sözcüğü” seçildi.
- Ayrıca, Oslo’da Dugnad’ın ne olduğunu açıklamaya çalışan insanların güzel bir YouTube videosu da bulunmaktadır:
