En İyi Yabancı Dilde Film Oscar ödülü için resmî başvuruda bulunan ülkeler ve aday gösterdikleri filmlerin bu yılki listesi Akademi tarafından 8 Ekim’de yayınladı. Yıllardır olduğu gibi, başvuran ülkeler arasında Danimarka, Finlandiya, İsveç, İzlanda ve Norveç de bulunuyor. Nordik ülkelerin bu yılki aday adayları şöyle:
Danimarka: Den skyldige / The Guilty
Yönetmen: Gustav Möller / Danimarka
Nordik polisiye türünün hayran sayısı gittikçe artarken, tek mekanda geçen Den skyldige / The Guilty de bir polisiye olarak dikkat çekiyor. Polis acil çağrı merkezinde görevli Asger (Jakob Cedergren), telefon hattının diğer ucundaki, çaresiz kadını kurtarmak için 90 dakika boyunca telefonda çabalıyor. Yardım çağrısında bulunan ve film boyunca hattın diğer ucunda sesini duyduğumuz kadın, çok daha büyük suçlara karıştığı belli olan eşi tarafından bir kamyonetin kasasına kapatılmış ve kaçırılmış durumda. Sundance ve Rotterdam Film Festivalleri‘nde Seyirci Ödülü‘nü kazanan filmin nefes kesici, zekice yazılmış senaryosunun ise beyin kurcalayıcı olduğu söyleniyor. Gustav Möller‘in ilk uzun metrajlı filmi olan Den skyldige / The Guilty, Türkiye’de 30 Kasım‘da vizyona girecek.
Bu yıl 56. kez başvuruda bulunan Danimarka, en sonuncusu iki yıl önce Under sandet / Land of Mine ile gelen 12 Oscar adaylığından 3’ünü ödüle çevirmiş: Hævnen / In a Better World (2010), Pelle Erobreren / Pelle the Conqueror (1988), Babettes Gæstebud / Babette’s Feast (1987).
Finlandiya: Armomurhaaja / Euthanizer
Yönetmen: Teemu Nikki / Finlandiya
Sinema eğitimi almayan Finlandiyalı yönetmen Teemu Nikki‘nin çocukluğu bir domuz çiftliğinde, VHS kasetler arasında geçmiş. Belki de bu yüzden bu üçüncü filminde Finlandiya kırsalı, hayvanlar, hayvan sevgisi ve B-filmleri andıran bir kara mizah başrolleri paylaşıyor. Armomurhaaja / Euthanizer, hayvanları delicesine seven asosyal ve biraz psikopat Veijo’nun (Matti Onnismaa) hayvan sevgisinin insan sevgisini aşması sonucu yaşadıklarını anlatıyor: Veijo’nun işi, sahiplerinin talebiyle hasta ya da yaşlı ev hayvanlarını daha fazla acı çekmemeleri için öldürmek. Dünya prömiyerini Toronto Film Festivali‘nde yapan Armomurhaaja, Türkiye’de ise 37. İstanbul Film Festivali’nde gösterilmişti.
Bu yıl 32. kez başvuruda bulunan Finlandiya, 2002 yılında Mies vailla menneisyyttä / The Man Without a Past ile elde ettiği 1 Oscar adaylığına sahip.
İsveç: Gräns / Border
Yönetmen: Ali Abbasi / İsveç, Danimarka
Cannes Film Festivali‘nde Belirli Bir Bakış bölümünün büyük ödülünü kazanan Gräns / Border‘ın yönetmeni Ali Abbasi‘nin adını duymamış, bir önceki filmi Shelley‘i izlememiş olabilirsiniz. Fakat filmin bir öyküden uyarlandığını ve öykünün yazarının Låt den rätte komma in / Let the Right One In‘in yazarı John Ajvide Lindqvist olduğunu bilmek bile bu filmi ilk fırsatta izlemek için büyük bir sebep. Filmde, bir limanda gümrük görevlisi olarak çalışan ve fiziksel görünümüyle dışlanmasına rağmen insanlardaki korku başta olmak üzere birçok duygunun kokusunu alabildiği için işinde oldukça başarılı Tina’nın (Eva Melander) hayatı, birçok ortak noktası olduğunu hissettiği Vore (Eero Milonoff) ile tanışınca değişiyor. Fantastik türün toplumsal düzene dair gerçekleri simgelemek için çok etkili bir araç olduğunu bir kez daha gösteren Gräns / Border, sadece En İyi Yabancı Dilde Film değil, kısalisteye kalması halinde En İyi Makyaj ve Saç Tasarımı Oscar ödülü için de iddialı…
Bu yıl 57. kez başvuruda bulunan İsveç, en sonuncusu geçtiğimiz yıl The Square ile gelen 16 Oscar adaylığından 3’ünü ödüle çevirmiş: Fanny och Alexander / Fanny and Alexander (1983), Såsom i en spegel / Through a Glass Darkly (1961), Jungfrukällan / The Virgin Spring (1960).
İzlanda: Kona fer í stríð / Woman at War
Yönetmen: Benedikt Erlingsson / İzlanda, Fransa, Ukrayna
Kuzey mizahını muhteşem doğa manzaralarıyla harmanlayan, insan ve doğa ilişkisine kusursuz bir bakış atan Hross í oss / Of Horses and Men‘i hatırlıyor musunuz? Yönetmen Benedikt Erlingsson, takdire şayan vizyonunu bu ikinci filminde de kullanıyor: Kona fer í stríð / Woman at War, İzlanda’nın görkemli doğasının ortasında yaşayan, 50’li yaşlardaki Halla’nın çevreye ve doğaya karşı suç işlediğine inandığı alüminyum endüstrisine karşı açtığı savaşı konu alıyor. Halla, evlat edinme başvurusu sonuçlanıp hayatına bir çocuk girince kendisini bir ikilemin ortasında buluyor. Kuzey mizahını çevre aktivizmi ve kahramanlık temalarıyla beraber sunan, yaratıcı müzik kullanımıyla güldüren ve şaşırtan filmin başrollerinde, oyuncu Halldóra Geirharðsdóttir ve pek tabii ki İzlanda doğası yer alıyor. Film, Filmekimi 2018 programındaki Nordik filmlerden biriydi.
Bu yıl 39. kez başvuruda bulunan İzlanda, 1991 yılında Börn náttúrunnar / Children of Nature ile elde ettiği 1 Oscar adaylığına sahip.
Norveç: Hva vil folk si / What Will People Say
Yönetmen: Iram Haq / Norveç, Almanya, İsveç, Fransa, Danimarka
Hva vil folk si / What Will People Say adını, Türkiye’nin de içinde bulunduğu ‘Doğu kültürü’ ile yetişmiş herkesin korkulu rüyası, en büyük kısıtlayıcısı “İnsanlar ne der?” sorusundan alıyor. Filmde, evde mükemmel bir Pakistanlı aile kızı gibi davranmak zorunda hisseden, sokağa çıktığında ise herhangi bir Norveçli gençten farkı kalmadığını ve özgür olduğunu hisseden 16 yaşındaki Nisha’nın (Maria Mozhdah) hikayesini izliyoruz. Babası onu erkek arkadaşıyla yakaladığında, olabilecek en kötü şeylerden biri oluyor ve Nisha kendi ailesi tarafından kaçırılarak Pakistan’daki akrabalarının yanına gönderiliyor. Norveççe ve Urduca olan filmin çekimleri Norveç’in yanı sıra Hindistan’da gerçekleşmiş. Yönetmen Iram Haq‘ın bir önceki filmi, 2013 tarihli Jeg er din / I Am Yours da Norveç’in Oscar aday adayı olarak seçilmiş, fakat kısalisteye kalamamıştı.
Bu yıl 40. kez başvuruda bulunan Norveç, en sonuncusu 2012’deki Kon-Tiki ile gelen, 5 Oscar adaylığına sahip.
En İyi Yabancı Dilde Film Oscar ödülü için kısalisteye kalan 9 film, 17 Aralık 2018, ödüle aday gösterilen 5 film ise 22 Ocak 2019’da açıklanacak.