Midsummer (İsveççe Midsommar) ışığın, canlılığın, verimliliğin, doğurganlığın ve aşk kavramının öne çıktığı, kökü Hristiyanlık öncesi Pagan zamanlara dayanan bir bayramdır.
Birebir kelime anlamına bakacak olursak yazın ortası anlamına gelen Midsummer, Avrupa’nın genelinde yazın ortası olarak kutlansa da çok daha kuzeydeki Nordik ülkelerde yazın tamamen gelişi anlamına gelir. Kuzeyin sert iklimi sebebiyle Midsummer’a tamamen yazın ortası demek imkansız gibidir.
Günümüzde Midsummer’ın İngiltere, İrlanda, Galler gibi ülkelerde kutlanmasının sebebi olarak bu ülkelerin Viking akınlarından -ve dolayısıyla kültüründen- etkilendikleri öne sürülür. Aslında bunun tartışmalı bir konu olduğunu söylemek daha doğru olur çünkü benzer kutlamalar daha uzak coğrafyalarda da gözlemlenir. Bu ve benzeri kutlamalar kısaca doğanın ve doğanın farklı coğrafyalarda herkes tarafından gözlemlenebilen, ortak döngüsünün kutlanmasıdır.
En uzun gündüzün yaşandığı yaz gün dönümünde (21 Haziran civarı) kutlanır ve güneşin uzunca bir süre kaybolduğu Nordik ülkelerde büyük önem taşır. Güneşin en güçlü olduğu gün aydınlık ve hayat dolu olmasıyla, artık çok uzakta kalan karanlık kış günleri arasında bir kontrast yaratır.
Söylentiye göre, bu büyülü günde elfler ve orman perileri oldukça aktiftir. Hatta doğru zamanda ve doğru yerde onları görebilirsiniz (büyük ihtimalle dans ederlerken).
Günümüzde Midsommar açık havada piknik ve kutlamayla geçer. Özellikle İsveç’te büyük önem taşır. Hatta o gün bir çok iş yeri ve dükkan kapatıp tatil yapar, en uzun günü değerlendirirler.
Midsommar’ın en önemli sembolü tartışmasız Maypole‘dur. (İsveççe majstang ya da midsommerstang)
Maypole; yeşillik, çiçekler ve renkli kurdeleler ile süslenmiş bir direktir. Bugünkü kutlamaların da en önemli sembolü haline gelmiştir, özellikle de İsveç’te. Etrafında danslar edilir, geleneksel şarkılar söylenir.
Maypole, çoğu kültürde yer alan toprak ananın, gök baba (ya da güneş tanrısı) tarafından döllenip hamile bırakılması mitini sembolleştirir. Kendi başına fallik (eril) bir obje olan Maypole toprağın içine saplanarak sembolik bir birleşmeyi temsil eder. Hiç şüphesiz bu da toprağa bereket ve doğurganlık gelmesi, ekinlerin gelişip büyümesi anlamına gelir.
Bu anlayıştan yola çıkılarak, Midsommar zamanı Nordik kültürde adına en çok adak adanan varlık, doğurganlık ve aşk tanrıçası Freyja olmuştur. Ondan sonra da Freyr gelir çünkü kendisi eril verimlilik gücüyle, gökyüzüyle, güzel hava ve güneşle ilişkilendirilir. Ayrıca sık sık elinde fallik bir objeyle, yani kılıcıyla tasvir edilir.
Önemli görülmüş bir diğer tanrı da şimşeklerin ve fırtınanın tanrısı Thor’dur. Çünkü yağmurlarla toprağa gereken nemi ve canlılığı sağlar.
Çok daha eski kutlamalarda, bayramdan önceki gün evler temizlenirdi. Bu temizliği bayram günü sunulan adak ve kurbanlar izlerdi. Huş ağacından bir dalın ucu yakılır ve büyükbaş hayvanların üstünden geçirilirdi. Bunun hayvanlara sağlık getireceğine inanılırdı.
Bunlara ek olarak, Valborg’da olduğu gibi büyük ateşler yakılırdı. Bazen de daha ufak çaplı ateşlerin üstünden atlanırdı. Ateşin üstünden atlamanın, tıpkı çiftlik hayvanlarında olduğu gibi, insanlara sağlık ve arınma getireceğine inanıyorlardı.
En uzun gün demek, ekinlerin de daha fazla güneş alması, serpilip daha hızlı büyümesi demekti.
Bazı Nordik ülkelerde nehirde yıkanmak veya bir kuyunun yanında dilek dilemek gibi gelenekler olsa da bugün çoğunlukla yitik haldedirler.
Bir başka gelenek ise seçilen bir genç kadına çiçeklerden taç yapılıp onun çiçek gelini olarak kendine bir eş seçmesiydi. Bazı yerlerde bu sahte evlilik çocuklar arasında, başlarına çiçeklerden taç konularak gerçekleştilirdi.
Ayrıca bir başka rivayete göre, bu özel günde genç kadınlar dokuz farklı yabani çiçek toplayıp yastıklarının altına koyarlarsa, o gece rüyalarında ilerde evlenecekleri adamın yüzünü açık ve net olarak görecekleri söylenir.
Nordik gün dönümünüzü kutlarız!
