2014 Avrupa Kültür Başkenti Umeå’da geçtiğimiz yılın sonlarında dünyanın ilk kadın tarihi müzesi olan XX Kvinnohistoriskt açıldı. Müzenin amacı kadınların sessizliğini/susturulmuşluklarını kırarak toplumsal cinsiyet, güç, kimlik ve tarih yazımını sorunsallaştırmak.
Dünyanın birçok yerinde erkeklere kıyasla kadınların tarihine baktığımızda büyük boşluklara, eksik hikayelere rastlıyoruz. Kadınların becerileri, bilgileri, ilgi alanları, anıları önemsiz ve sıkıcı bulunduğu için korumaya ve belgelemeye değer görülmediğinden tarihten büyük oranda dışlanıyor. Bunun en büyük sebeplerinden biri tarih yazımının da erkek egemen bir alan olması. İsveçli kadınlar ise kendi tarihlerine sahip çıkmak ve kendilerini ifade edecek bir alan yaratmak istemişler. Böylece XX Kvinnohistoriskt’in de temelleri atılmış.
Müzede sadece İsveç tarihi için değil, tüm dünya tarihi için önemi görmezden gelinen, tarihte kendine yer edinememiş kadınlara yer veriliyor. Geleneksel tarih yazımına dirençle karşı konarak tarihten dışlanan kadınlara hak ettiği yer geri verilmeye çalışıyor. Müze ayrıca ilk sergisi “A Clamouring Silence/Çığlık Çığlığa Bir Sessizlik”i küçük dokunuşlarla mevcut sergisi “A Clamouring Silence Transformed”a dönüştürerek transgender deneyimlere de yer vermiş. Sergi kataloğunda Kraliçe I. Elizabeth ve Charles d’Eon de Beaumont da kendilerine yer bulmuş.
XX Kvinnohistoriskt‘in amacı yalnızca geçmişi gözler önüne sermek değil aynı zamanda kadın-erkek eşitliği ve güç dağılımı tartışmaları açarak gelecek toplumları da şekillendirebilmek. Kadın Tarihi Müzesi, bu amacını gerçekleştirebilmek için kadın ve erkek tanımlarını tartışarak mevcut normlara meydan okumayı; müzelerde ve mevcut tarih yazımındaki erkek egemenliğini gözler önünü sermeyi; kadınların bilgi ve deneyimlerini dünyaya sunmayı ve sonuç olarak değişimin mümkün olduğunu göstermeyi hedefliyor.
